Bún khô là nguyên liệu rất được ưa chuộng, xuất hiện trong rất nhiều món ăn ngon của người Việt, từ những hàng quán sang trọng cho đến những bữa ăn dân dã, bình dị hay như chính trong mâm cơm gia đình. Bún khô Bình Định từ lâu đã nổi tiếng với những sản phẩm bún khô, phở khô,…với hương vị đặc trưng, dai ngon, được người dân nhiều nơi trên cả nước yêu thích và sử dụng, tự hào khi góp mang đến cho mâm cơm gia đình Việt thêm phần ngon miệng, bổ dưỡng.
Phải nói rằng quy trình sản xuất bún khô hầu như đều giống nhau, nhưng sẽ có một vài điểm nhỏ mà tạo ra sự khác biệt của mỗi nhà sản xuất dẫn đến chất lượng sợi bún sẽ khác. Mời bạn đọc cùng theo chân Bún khô Phương Anh để tìm hiểu về quy trình làm ra những sợi bún khô đặc trưng được sản xuất từ làng nghề sản xuất bún khô Bình Định nhé!
Bước 1: Chọn nguyên liệu
Nói đến nguyên liệu làm nên sợi bún khô, không đâu khác chính là gạo. Bún khô được làm từ 100% gạo, không pha thêm tạp chất chính là yếu tố tiên quyết để tạo nên những sợi bún dai ngon, đạt chuẩn.
Là một trong những biến thể từ gạo nên xét về dinh dưỡng, bún khô có thể đáp ứng được những yêu cầu về dinh dưỡng như khi dùng cơm.
Gạo được chọn làm bún khô Bình Định là loại gạo ngon, có mùi thơm và giàu chất dinh dưỡng
Chọn gạo là bước đầu tiên và cũng là khâu quan trọng nhất (cách chọn gạo). Gạo đạt chuẩn dùng để làm bún ở làng nghề bún khô Bình Định phải là loại gạo ngon, không mối mọt, nấm mốc hay bị lẫn tạp chất. Gạo nấu lên không được dẻo, nếu gạo dẻo sẽ không làm được bún và khi luộc sợi bún thì rất dính ăn sẽ không ngon. Bên cạnh đó, sợi bún ngon phải giữ được hương thơm của gạo, do đó, loại gạo được dùng trong sản xuất bún khô đóng vai trò rất quan trọng quyết định chất lượng sản phẩm.
Trong quá trình vo gạo, người làm phải cẩn thận, chú ý để nhặt sạch thóc, trấu, sạn hay những tạp chất khác ra khỏi gạo, nếu không sẽ ảnh hưởng đến chất lượng bún trong quá trình làm.
Bước 2: Ngâm và Vo gạo
Ở giai đoạn tiếp theo là vo và ngâm gạo, quá trình này sẽ giúp hạt gạo được sạch các bụi bẩn giống như khi chúng ta nấu cơm là phải vo gạo trước vậy. Bật mí cho bạn một thông tin thú vị nhé: nước vo gạo này có thể dùng để nấu ăn cho lợn rất tốt. Chúng tôi có hẳn một đường thoát nước gạo này riêng cho bọn lợn (tất nhiên là phải lọc được những hạt sạn, cát, bụi bẩn). Và đôi khi tôi cũng úp toàn bộ cái bảng mặt của mình trong nước vo gạo này vì nghe nói nước vo gạo rửa mặt là rất hữu ích.
Sau khi vo, gạo sẽ được nước ngấm vào cho quá trình Hydrat hóa – giúp làm mềm hạt gạo để dễ xay mịn hơn khi xay, hạn chế gãy vỡ khi nghiền.
Gạo được ngâm vài giờ trong nước, thời gian ngâm phụ thuộc vào loại gạo và công thức riêng của mỗi cơ sở. Dựa trên kinh nghiệm, người làm sẽ gia giảm thời gian hợp lý, thông thường là từ 30 phút – 2 tiếng, nếu ngâm quá lâu sẽ dẫn đến gạo bị tổn thất chất dinh dưỡng, thậm chí dễ bị lên men chua. Bên cạnh đó, nước ngâm gạo cũng phải đảm bảo nhiệt độ phù hợp, hợp vệ sinh để sợi bún làm ra có màu trắng, không vị vàng, đục. Sau thời gian vừa đủ, sẽ đem vớt gạo ra và để ráo nước.
Bước 3: Nghiền bột và tách nước
Gạo để ráo nước, không để khô hoàn toàn (vẫn còn ẩm) sẽ được mang đi nghiền thành bột, chuẩn bị cho quá trình nhào bột. Sau đó, bột sẽ được sàng lọc lại kỹ để đảm bảo tất cả các hạt đều, mịn và đạt chuẩn.
Tiếp đến bột sẽ được trải qua giai đoạn lọc tách nước, giúp tạo độ nhão và ẩm để tiến hành hồ hóa.
Bước 4: Khuấy bột
Đây là quá trình quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng bún khô thành phẩm, thường do người có kinh nghiệm đảm nhận vì lượng nước gia giảm trong quá trình khuấy cũng như phương pháp khuấy sẽ quyết định độ dai, cứng hoặc bở của bún.
Nhằm đảm bảo thương hiệu bún khô Bình Định vệ sinh an toàn thực phẩm, tại cơ sở Phương Anh, chúng tôi dùng công cụ máy móc để thực hiện công đoạn này, sẽ có người thợ điều phối lượng nước và đảm nhiệm khâu khuấy bột này, giúp đồng bộ chất lượng bột cũng như hợp vệ sinh.
Bước 5: Ép bột
Ép bột lúc này sẽ được ép và đùn bằng máy cho ra sợi bún thành hình, kích thước sợi bún phụ thuộc diện tích khuôn bún. Sợi bún ra đến độ dài nhất định sẽ được cắt, liên tục và đều nhau. Bún sau đó được ủ trong thời gian nhất định.
Ở khâu này, hiện nay bún khô Phương Anh có 2 người thợ đảm nhiệm. Một là người cho bột vào máy và một người điều phối cắt bún theo kích thước cần đóng gói.
Sợi bún sau khi ép với công nghệ mới sẽ cho ra sợi đều, đẹp và dai.
Bước 6: Phơi bún
Bún sau khi được vò sơ qua với nước sẽ được máng trên các sào tre để phơi. Tùy vào thời tiết, sẽ canh thời gian phơi để bún vừa đủ khô để không bị ẩm mốc khi bảo quản, vừa không quá lâu để dễ bị giòn, gây gãy bún trong quá trình đóng gói và vận chuyển.
Đặc biệt khi hợp tác với cơ sở chúng tôi, bạn sẽ không lo sợ bị gián đoạn năng suất sản xuất vì tại cơ sở chúng tôi có áp dụng công nghệ sấy bún dù thời tiết mưa hay ẩm ướt thì vẫn đạt được năng suất 1 tấn trên ngày. Công nghệ sấy bún này hoàn toàn bằng than củi qua một dãy kim loại làm nóng và làm sợi bún khô một cách tự nhiên, không gãy vụn.
Bước 7: Đóng gói
Những sợi bún thơm ngon sau khi phơi đã có thể sử dụng sẽ được mang đi cắt gọt và đóng gói thành phẩm.
Có thể nói, trong mỗi sản phẩm bún khô Bình Định, người dân nơi đây đã bỏ nhiều công sức lẫn cái tâm trong nghề vào sản phẩm để giữ chân khách hàng với những gói bún khô không những dai ngon, chất lượng mà còn đảm bảo an toàn hợp vệ sinh. Xứng đáng là món ăn Việt được ưa chuộng và tự tin mang ra giới thiệu cho bạn bè quốc tế.
Sản phẩm bún khô thường được đóng gói 400g/bịch hoặc 250g/bịch. Đó là 2 loại trọng lượng thường hay dùng cho thị trường tiêu dùng. Tuy nhiên cơ sở chúng tôi có thể nhận đóng gói bao bì tùy theo yêu cầu của bạn, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn cụ thể. Chất liệu bao bì đóng gói có thể là pp, opp/cpp45mic, túi giấy, hộp giấy….
Hãy đến với bún khô Phương Anh nếu bạn muốn thưởng thức hương vị bún khô Bình Định dai ngon đúng chuẩn!