Tây Nguyên với địa hình cao nguyên bao gồm các tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng. Nổi tiếng là vùng đất với thiên nhiên núi rừng hùng vĩ thu hút khách du lịch thập phương. Tây Nguyên còn thu hút người ta bởi cái không gian văn hóa cồng chiêng, bởi các món ăn đặc sản thơm ngon nức tiếng, bởi các đặc trưng của văn hóa ẩm thực Tây Nguyên. Hãy cùng Bún phở khô Phương Anh điểm qua các món ăn này nào.
Mục Lục
Cơm lam
Một đặc trưng ẩm thực khác trong ẩm thực Tây Nguyên không thể không nhắc đến chính là cơm lam. Một món ăn đậm chất núi rừng mang đến vị ngọt của thiên nhiên, vị mát lành của dòng suối đầu rừng và hương thơm đặc trưng của tre nứa vùng Tây nguyên.Để có được một món cơm lam thơm ngon người ta phải tỉ mỉ chọn những hạt gạo nếp thuôn dài, trắng, thơm. Sau đó đem ngâm trong nước khoảng một đêm. Tiếp đến đem vo sạch, trộn thêm ít muối cho vào ống lồ ô khoảng 1m và tiến hành nấu trên lửa than.
Cơm lam là một trong đặc sản Tây Nguyên vô cùng nổi tiếng. Nó mang đến cái hương vị mộc mạc của thiên nhiên với hạt gạo dẻo thơm, nóng hổi, ngọt lành và dậy mùi hương lá rừng. Bình thường chỉ cần thêm thêm một chút muối vừng, muối ớt là có ngay một bữa no. Tuy nhiên vào những dịp lễ hội thì cơm lam sẽ đi kèm với thịt nướng trong mâm cỗ để dân lên thần linh. Màu trắng ngần của hạt cơm kết hợp với thịt nướng vàng ươm và có thêm một bình rượu cần thì quả là mỹ vị nhân gian.
Gà nướng Bản
Đi kèm với cơm là thì sao bỏ qua được gà nướng Bản. Món ăn này có xuất xứ từ đồng bào dân tộc Ê Đê tỉnh Đăk Lăk nhưng sau đã được lan rộng và trở một món ăn không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực vùng Bản Đôn. Món ăn này muốn ngon phải sử dụng những con gà thả vườn loại tơ với cân nặng khoảng 1kg. Như vậy thịt mới ngọt, ngon và mềm. Cách chế biến thì khá đơn giản. Chỉ cần làm sạch gà tẩm ướp gia vị và nướng trên bếp than hồng để nó chuyển sang màu vàng ươm dậy mùi thơm là thành công.
Món ăn này thơm ngon và nổi tiếng bởi sự dân dã, núi rừng và mùi vị rất đặc trưng. Cộng thêm việc cùng nhau thưởng thức gà nướng Bản bên bếp lửa nhà sàn trong cái thời tiết se se lạnh nơi núi rừng mang đến một cảm giác rất tuyệt vời.
Thịt nai
Nếu Tây Nguyên rồi mà không thưởng thức thịt nai thì xem như là bạn chưa đến Tây Nguyên rồi đấy. Thịt nai là món ăn đặc sản Tây Nguyên vô cùng nổi tiếng mà không ai không biết. Những lát thịt nai thái mỏng tẩm ướp gia vị đem đi nướng hay nhúng vào nồi lẩu sôi bùn thì đều là làm nức lòng du khách.
Ngoài thịt nai tươi sống thì Nai một nắng (còn gọi là Nai tắm nắng) có một không ai, ăn là nhớ mãi trong ẩm thực Tây Nguyên. Được là từ thị nai tươi ngon hảo hạng. Sau đó sơ chế, thái lát mỏng, tẩm ướp gia vị và đem đi phơi một nắng với độ chín khoảng 60-70%. Nai một nắng có độ ngọt tự nhiên, hương vị thơm ngon đặc trưng miền núi và đặc biệt là thời gian bản quản lâu. Rất thích hợp để du khách mua về là quà cho bạn bè, người thân có độ ngọt thiên nhiên và hương vị đặc trưng của thịt. Với tỷ lệ này , nai một nắng có thể để lâu nếu bảo quản tốt.
Heo rẫy nướng
Những con heo nơi đây được chăn thả tự nhiên nên thịt rắn chắc, ngon và ngọt hơn hẳn so với heo nuôi trong trang trại. Da heo rẫy thì không dày như heo rừng, ít mỡ và thịt chắc mền. Thịt heo su khi rẫy nướng thì sẽ có màu màu óng ả khiển bạn muốn ăn mãi không thôi. Bí quyết để được màu sắc đẹp như thế này là do heo được tẩm ướp hỗn hợp soda, chanh và mạch nha. Sau đó đem nướng trên lửa than hồng. Đây là món ăn chứa đựng cả sắc hương và vị trong văn hóa ẩm thực Tây Nguyên. Thật là tiếc nuối nếu đến Tây Nguyên mà không thưởng thức heo rẫy nướng.
Cá lăng
Cá lăng được thiên ưu ái dành riêng cho người dân Tây Nguyên. Chúng sống nhiều trên sông Sêrêpốk là loài cá nước ngọt, có da trơn. Cá Lăng có vị ngọt, béo và vô cùng thơm ngon được nhiều quán ăn, nhà hàng, khách sạn sử dụng để chế biến nên những món ăn tuyệt phẩm. Những món ăn chế biến từ cá lăng thì nhiều vô số kể, chẳng hạn như cá lăng nướng với hương vị ngọt thơm, đậm đà, béo béo hay lẩu cá lăng nấu canh chua – món ăn bổ dưỡng được ăn nhiều vào mùa hạ, giải nhiệt rất tốt.
Trong ẩm thực Tây Nguyên, những món ăn được chế biến từ cá lăng nhiều không đếm xuể. Tuy nhiên nổi tiếng nhất có thể kể đến chính là cá lăng nướng và lẩu cá lăng. Cá lăng nướng là hương vị đạm đà, béo ngậy, thơm nức mũi. Khi những miếng cá chảy mỡ xèo xèo dậy lên một hương thơm quyến rũ lạ kỳ. Không kém cạnh món nướng, lẩu cá lăng nấu canh chua cũng được rất nhiều nhiều ưa thích vì là một món ngon vừa ngon vừa bổ. Giúp chúng ta giải nhiệt, xua tan cái nóng oi ả mùa hè.
Có thể bạn quan tâm:
Gỏi lá
Cuốn những chiếc lá thành hình phễu và sau đó cho thức ăn vào bên trong. Các món ăn đi kèm với là thường như thịt ba chỉ, tôm rang, da heo thái mỏng trộn cùng thính (nếp rang và xay nhuyễn). Chấm với một loại nước chấm rất đặc trưng của món ăn Tây Nguyên. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được nhiều hương vị hòa quyện vào nhau. Vừa có vị chát chát, vừa có vị chua chua nhưng cũng vừa ngọt ngọt và béo béo. Giường như tất cả mọi vị ngon trên đời đều hoàn quyện trong chiếc gỏi lá này.
Măng le
Tây Nguyên là khu vực rừng núi vì vậy mà rất thích để cây le sinh sống và phát triển. Người sẽ lấy phần ngọn của cây gọi là măng lê để chế biến nên nhiều món ăn hấp dẫn. Có thể kể đến như gỏi măng, măng nấu vịt, măng hầm giò heo, măng xào,… Mỗi một món ăn được làm từ măng đều rất thơm ngon, ngọt và bùi không hề bị chát, đắng. Đó cũng là là lí do vì sao măng lê có thể xếp vào hàng những loại măng ngon nhất.
Rượu Cần
Đã có cơm, có thịt, có cá ngon lành thì không thể nào thiếu rượu được. Rượu cần là loại thức uống rất đặc biệt trong văn hóa ẩm thực Tây Nguyên nó luôn hiện hữu trong các lễ hội, ngày tết dù lớn hay nhở của đồng bào dân tộc Tây Nguyên. Người dân trong làng sẽ nhảy múa, vui chơi cùng nhau, cùng thưởng thức những giọt rượu cần ấm lòng. Rượu cần có thể được ủ từ gạo, nếp, mì, bắp, bobo hay kê. Theo quan niệm của các đồng bào dân tộc Tây Nguyên rượu cần chính là thức quý giá mà trời (Yang) sai thần linh xuống dạy cho họ cách làm.
Uống rượu cần là nghi thức độc đáo trong văn hóa ẩm thực Tây Nguyên. Gia chủ sẽ mở rượu và đọc những lời khẩn Giàng cầu may mắn, sức khỏe cho mọi người. Sau đó chủ nhà sẽ nếm trước một ngụm sau đó trao cho khách. Chất men thơm nồng trong rượu cần làm người ta lâng lâng ngây ngất cứ uống mãi không thôi. Kết hợp với tiếng cồng chiêng ngân vang cùng ánh lửa bập bùng càng làm người ta nhớ mãi không quên.
Ẩm thực Tây Nguyên rất đa dạng, độc đáo với những món ăn thơm ngon hấp dẫn. Nếu có dịp đặc chân đến Tây Nguyên thì đứng nên bỏ lẫn chúng nếu không sẽ rất có lỗi với bản thân.
Bún phở khô Phương Anh hi vọng bài viết này thật sự hữu ích với bạn.